Volgens Google doen heel veel mensen aan ‘doomscrolling’. Misschien zegt de term je niet zo veel maar heb je het zelf wel gedaan: blijven kijken, surfen en scrollen door slecht nieuws – ook al word je er niet blij van. Je bent niet de enige die het doet. En precies daarom kun jij er je voordeel mee doen als ondernemer.
De berichtgeving rond de oorlog tussen Rusland en Oekraïne angstvallig volgen. Kijken naar beelden van kapotgeschoten gebouwen, wanhopige vluchtelingen, gewonde mensen. Of – tot een paar weken geleden – de corona-nieuwsupdates constant nauwlettend in de gaten houden – zelfs als je wist dat de cijfers niet opbeurend waren. Blijven scrollen door deprimerende berichten en er zelfs naar op zoek gaan. Voor je het weet ben je uren aan het scrollen en surfen door een zee van negatief nieuws. Er is zelfs een term voor: doomscrolling op sociale media.
Doomscrolling: wat is het?
Doomscrolling is blijven scrollen door negatief nieuws. Of, als je het ruimer bekijkt, doomsurfing: op internet zoeken naar tragische of desastreuze gebeurtenissen en nieuws. Je belooft jezelf dat je nog één post of artikel zal bekijken en dat je daarna je telefoon weglegt of verder zal doen met wat je ook alweer van plan was om te doen, maar het lijkt alsof de negativiteit aan je trekt.
De term doomscrolling bestaat sinds 2018 en is in 2020 bekend geworden. Logisch, want vanaf dan kwam heel de wereld in de ban van COVID-19. Tijdens de pandemie werd het bijna verslavend om – vooral op sociale media – negatief nieuws te lezen.
Volgens de Amerikaanse psychiater dr. Ken Yeager in de online publicatie Health zijn we aangetrokken door het negatieve omdat het ons fysiek kan raken en omdat we een gevoel van controle hebben over het slechte nieuws als we doomscrollen.
Nu is die focus op negatief nieuws en op problemen niet nieuw
Integendeel. Onze primaire instincten drijven ons. Het zit ingebakken in ons systeem. Door alert te zijn voor gevaar – zoals een grote hongerige beer – kon de oermens overleven. Nu nog zijn we op onze hoede voor dreigend onheil, problemen of gevaar. Een sirene? Een zwaailicht in de verte? Een op het voetpad door Fifi achtergelaten drolletje? Ons brein merkt het op en waarschuwt ons: “Let op.” Die alertheid is dus een bescherming tegen onaangename gebeurtenissen. Die oplettendheid zit in ieder van ons. Vandaar de obsessie voor stresserend of slecht nieuws. Of bijvoorbeeld de extra waakzaamheid voor het weerbericht in de dagen voordat je op vakantie gaat of een evenement op de agenda hebt.
Dat is goed om je te realiseren. Want die bijzondere waakzaamheid voor gevaren, mogelijke problemen of potentieel onheil komt ons wel goed van pas. Zeker omdat we veel handelingen routinematig doen. Gelukkig maar dat ons brein wakker blijft.
Ook slimme marketing kan het brein wakker schudden. Door in te spelen op problemen, ongemakken of zaken die verkeerd gaan in het leven of werk van mensen, maak je hen wakker. Ook titels die verwijzen naar gevaar of woorden bevatten zoals ‘opgepast’, ‘probleem’, ‘veelgemaakte fouten’ trekken de aandacht.
Moet je als ondernemer ook mensen de daver op het lijf jagen?
Marketeers weten het: mensen krijg je in beweging door hen te wijzen op pijn of problemen en anderzijds door het vooruitzicht van plezier en de belofte van een mooie, betere toekomst voor te spiegelen.
Als je het vraagt aan veel ondernemende mensen, dan verkiezen ze de focus op plezier. “Fout”, roepen veel marketeers en goeroes, “De focus op pijn werkt veel sterker”.
Toch doen veel mensen het liever niet.
“Maar ik ben niet zo voor angstmarketing”, hoor ik dikwijls.
Ik begrijp het. Het is een bekende (Amerikaanse?) truc om mensen in de pijn te zetten. Om het mes in de wonde te draaien en te blijven draaien.
Of om de bezoekers op je website de daver op het lijf te proberen jagen door een ellenlange ‘herken je dit’-lijst op je homepagina te plaatsen met daaronder allerlei horrorscenario’s gaande van: “Je wordt overmand door stemmen in je hoofd en durft je bed niet meer uit”, over: “Je partner heeft de koffers gepakt omdat er met die chagrijnige versie van jou niet meer te leven valt”, tot: “Werkelijk niemand bezoekt je website of leest je posts op sociale media zodat je zaak al failliet is nog voordat je goed en wel je ondernemingsnummer hebt.”
Wat gebeurt er als jij zo’n lange ‘herken je dit’-lijst ziet? Denk je dan: “Oh jee… Ik moet dringend klant worden hier”? Of denk je eerder: “Jaja, dit klinkt allemaal heel heftig en veel… Gelukkig is het bij mij niet zo.”
Ik denk het tweede.
Die eenzijdige, overdreven en al te diepe focus op wat fout gaat en welke enorme zwaarden van Damocles je boven het hoofd hangen kan averechts werken. Het kan ongeloofwaardig klinken. Als een ver van je bed-show waardoor je opgelucht verder surft omdat het bij jou toch nog wel meevalt.
Het tegenovergestelde van angstmarketing is goednieuwsmarketing
Door Disney-achtige taferelen te schilderen proberen marketeers mensen een ideaalbeeld voor te spiegelen. Inclusief schaterlachende figuranten op de begeleidende stockfoto’s.
Maar ook hier trappen mensen niet in. Want het leven is lang niet elke dag plezier, suikerspinnen en eenhoorns in regenboogkleuren. Dat weten we allemaal. Ook de mensen die we graag willen bereiken met marketing. Ze zijn niet naïef. Ze prikken door een te rooskleurige voorstelling van de zaken. Ze zijn kritisch en op hun hoede. Zeker in deze tijd van veel slecht nieuws, doomscrolling en doomsurfing.
Het gevolg is wel dat de mensen heel realistisch zijn. Ze weten dat er veel verkeerd loopt en kan mislopen, maar aan de andere kant willen ze daar wel graag een oplossing voor.
Onderzoekers van de universiteit van Michigan hebben ook ontdekt in 2019 dat, door doomscrolling, mensen aandachtiger zijn voor negatief nieuws.
Hoe kun je als ondernemer nu je voordeel halen uit deze trends?
Doomscrolling en negatief nieuws maken er ons bewust van dat mensen oog hebben voor wat verkeerd loopt en voor zaken die gebeuren. Het heeft geen zin om als ondernemer je hoofd weg te draaien voor de gebeurtenissen in de wereld. Mensen zijn door elkaar geschud en zoeken antwoorden. Als jij als ondernemer of met je bedrijf een link kunt maken tussen de actualiteit en datgene wat je doet of waarmee je je klanten helpt, laat dan zeker van je horen.
Ben je bijvoorbeeld een kindercoach dan kun je bijvoorbeeld tips en inzichten delen over hoe je als ouder de oorlog bespreekbaar maakt aan de keukentafel. Ben je een voedingsspecialist dan kun je je licht laten schijnen op de zin of onzin om jodiumtabletten in te slaan. Als verzekeringsmakelaar kan het een goed idee zijn om te bloggen over wat nu precies valt onder overmacht en wat niet.
Tip: let wel op met het beeldmateriaal dat je kiest om je punt te illustreren. Pluk niet zomaar beelden van internet of van nieuwssites. Deel ook niet de beelden ‘die iedereen deelt’. Op de meeste van die afbeeldingen en foto’s rust auteursrecht. Onrechtmatig gebruik kan je duur komen te staan.
Wat als je bedrijf geen link heeft met actuele gebeurtenissen?
Heeft je bedrijf totaal geen link met wat er in de actualiteit speelt – bijvoorbeeld omdat je bijvoorbeeld een tuinarchitect bent – dan hoef je niet krampachtig op zoek te gaan naar een haakje. Verkrampt of geforceerd communiceren werkt niet. Mensen voelen dat ook. Communicatie doe je nog altijd om connectie te krijgen met de juiste mensen.
Dat is ook iets wat je kunt leren uit de trend van het ‘doomscrollen’: dat mensen zoeken naar antwoorden, naar connectie, naar verhalen. De best gelezen verhalen en reportages zijn deze over zaken en emoties die herkenbaar zijn. Denk aan foto’s van moeders aan grensposten met huilende kinderen. Of aan interviews met mensen die door een storm of overstroming alles zijn kwijtgeraakt. Het raakt ons als mensen hun verhaal doen of als we dat zien.
En daar kun je je wél op focussen.
Op:
- verhalen
- herkenbaarheid
- zaken die gebeuren
- alledaagse vragen van je klanten en volgers
- situaties die zich voordoen in je bedrijf of bij je klanten.
Samenvattend
Doomscrolling en doomsurfing zijn een feit. Negatief nieuws trekt de aandacht. Kun je er als ondernemer vanuit jouw visie, ervaring en expertise op inhaken, doe dat dan gerust. Vind je geen haakje of link met je business, je aanpak of je aanbod? Zoek dan niet krampachtig naar.
Maar onthoud wel de zaken die doomscrolling en negatief nieuws zo krachtig maken of in stand houden. Sterke titels met powerwoorden. (Heb je mijn gratis lijst met powerwoorden al gedownload?)
En ook: verhalen. Herkenbaarheid. Emotie. Storytelling.
De volgende keer dat je dus over je scherm aan het scrollen bent en langer bezig bent dan je van plan was, vraag je dan eens af wat je heeft getriggerd in de posts, beelden en berichten. En kijk eens hoe je elementen daarvan kunt toepassen in je eigen berichten, blogs en posts.
Dan is dat eindeloze doomscrolling en surfen door het negatief nieuws toch nog voor iets goed geweest.
